Ο καθηγητής με τη βιονική ματιά
Η ερώτηση είναι πολύ συγκεκριμένη: «Πώς θα ξέρω ότι ο χρήστης που θα φορά αυτά τα γυαλιά λίγα μέτρα μακριά μου δεν θα με καταγράφει;». Ο αποδέκτης της εμφανώς προετοιμασμένος: «Έχει καλή βάση αυτό που λέτε. Αλλά πείτε μου, πώς ξέρουμε ότι το κινητό που κρατάω αυτήν τη στιγμή στα χέρια μου δεν μας καταγράφει;».
Ο διάλογος εκτυλίχθηκε πριν από μερικούς μήνες στις ΗΠΑ,κατά τη διάρκεια διάλεξης με αντικείμενο τις δυνατότητες τουGoogle Glass, του φορητού ηλεκτρονικού υπολογιστή ο οποίος είναι ενσωματωμένος σε ένα ζευγάρι γυαλιά. Πρωταγωνιστής της εκδήλωσης δεν ήταν άλλος από τον ιρανικής καταγωγής 40χρονο δημιουργό των «έξυπνων γυαλιών» Babak Parviz.
Γεννηθείς το 1973 στην Τεχεράνη, σπούδασε Μαθηματικά και Ηλεκτρολογία προτού μεταβεί στις ΗΠΑ για να συνεχίσει τις σπουδές του σε υψηλό επίπεδο στα πανεπιστήμια του Μίσιγκαν και του Χάρβαρντ, έως ότου διακριθεί το 2007 ως ένας από τους επιστήμονες ηλικίας κάτω των 35 ετών με την πιο καινοτόμο δραστηριότητα και το 2012 ως ένας από τους 50 πιο δημιουργικούς ανθρώπους στις ΗΠΑ.
Περιγράφοντας ο ίδιος τον εαυτό του στα πρώτα βήματα της ακαδημαϊκής του σταδιοδρομίας, κάνει λόγο για έναν νευρικό βοηθό καθηγητή ο οποίος ξυπνούσε καθημερινά στις 5-6 το πρωί με εμμονή να καταστήσει τις ηλεκτρονικές συσκευές όσο γίνεται πιο μικρές και συγχρόνως πιο αποτελεσματικές. Μια μέρα αναρωτήθηκε πώς θα ήταν άραγε αν μπορούσε κανείς να μετατρέψει τους φακούς επαφής σε ένα είδος ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Σταθμό σε αυτήν τη διαδρομή έως σήμερα αποτελεί η επινόηση του Google Glass.
Επιδίωξη του κατασκευαστή ήταν ένα ελαφρύ, άνετο και στυλάτο ζευγάρι γυαλιά το οποίο προσδίδει στο ανθρώπινο μάτι τις δυνατότητες ενός ηλεκτρονικού μικροσυστήματος. Η αίσθηση είναι ανάλογη με αυτήν που δημιουργεί η οθόνη ενός smartphone. Τα μάτια, τα αυτιά και τα χέρια του χρήστη είναι ελεύθερα και ο ίδιος απολαμβάνει με χαρακτηριστική ταχύτητα τα οφέλη λειτουργιών οπτικής αναγνώρισης, υψηλής υπολογιστικής ισχύος, ακριβούς πλοήγησης και απόλυτης φορητότητας.
Ο Parviz οραματίζεται τη δυνατότητα να λαμβάνει κανείς την απάντηση που επιθυμεί αμέσως μόλις απευθύνει φωνητικά τη σχετική ερώτηση και αναδεικνύει ως απώτερο στόχο της συγκεκριμένης τεχνολογίας τη διασφάλιση «οπτικής επικοινωνίας από πρόσωπο σε πρόσωπο».
Τις φιλοδοξίες του δεν φαίνεται να ενστερνίζονται διαδηλωτές στο Σαν Φρανσίσκο οι οποίοι πρόσφατα αφαίρεσαν τη συσκευή από δημοσιογράφο η οποία τη χρησιμοποιούσε για την κάλυψη της κινητοποίησης και την κατέστρεψαν. Ήταν το δεύτερο περιστατικό μέσα σε δύο μήνες, καθώς είχε προηγηθεί επίθεση σε έτερο πιλοτικό χρήστη του Google Glass από θαμώνες σε μπαρ της ίδιας πόλης, οι οποίοι υποστήριζαν ότι οι κινήσεις τους καταγράφονταν σε βίντεο από τον άγνωστο επισκέπτη ο οποίος παρουσίαζε τις δυνατότητες του προϊόντος στην ομήγυρη.
Επίμαχο χαρακτηριστικό του Google Glass είναι η ενσωματωμένη κάμερα η οποία με μία απλή εντολή καταγράφει, δηλαδή φωτογραφίζει και μαγνητοσκοπεί, την πληροφορία από το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται ο χρήστης. Στη συνέχεια υπάρχει η δυνατότητα άμεσης αποστολής της πληροφορίας, καθώς η συσκευή περιλαμβάνει λειτουργίες bluetooth και wi-fi.
Η συγκεκριμένη λειτουργία του Google Glass προκαλεί σειρά αντιδράσεων από πολίτες στις ΗΠΑ, οι οποίοι εκφράζουν χαρακτηριστικά την ανησυχία ότι οποιοσδήποτε θα μπορεί να καταγράφει οποιονδήποτε για ο,τιδήποτε σε συνθήκες μυστικότητας, ζητώντας από το Κογκρέσο να λάβει μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση. «Θα γίνουμε οι ίδιοι ο μεγάλος αδερφός που όλοι φοβόμαστε», αναφέρει χαρακτηριστικά εκπρόσωπος καταναλωτικής οργάνωσης.
Το Google Glass άρχισε να κυκλοφορεί πιλοτικά τον Απρίλιο του 2013, αποκλειστικά και μόνο για προγραμματιστές, έναντι 1500 δολαρίων. Πλέον πωλείται σταδιακά στο ευρύ κοινό. Τον περασμένο Ιούνιο «άνοιξε» η αγορά στην Ευρώπη, μέσω της Βρετανίας, για πολίτες άνω των 18 ετών, με αντίτιμο 1.000 λιρών. Στην τελευταία του δημόσια εμφάνιση ως συνεργάτη της Google, ο Parviz εκτίμησε ότι θα χρειαστούν περίπου 15 χρόνια προκειμένου το Google Glass να αποτελέσει κυρίαρχη τάση, κοινώς, να γίνει mainstream.
Διασκεδάζοντας ανάλογους προβληματισμούς στελέχη της Google υπογραμμίζουν ότι προκειμένου ο χρήστης να ενεργοποιήσει την κάμερα θα πρέπει προηγουμένως να σηκώσει το χέρι του για να αγγίξει το touchpad της συσκευής και στη συνέχεια να απευθύνει την αντίστοιχη φωνητική εντολή, γεγονός που σύμφωνα με την ίδια άποψη αποκαλύπτει τις προθέσεις του χρήστη. Συγχρόνως, η εταιρεία παρέχει τη διαβεβαίωση ότι δεν πρόκειται να εγκρίνει τυχόν εφαρμογές αναγνώρισης προσώπων.
Ο Parviz έχει επικαλεστεί το ιστορικό παράδειγμα της κλασικής κάμερας και ειδικότερα δημοσίευμα των New York Times εκείνης της περιόδου το οποίο προειδοποιούσε ότι πλέον οποιοσδήποτε θα μπορούσε να βγει στον δρόμο και να φωτογραφίζει όποιον και ό,τι επιθυμεί. «Παρόμοια θα είναι η εξέλιξη και με το Google Glass», εκτιμά ο δημιουργός του, ο οποίος την ίδια ώρα αναγνωρίζει το ζήτημα προστασίας της ιδιωτικότητας ως ένα θέμα το οποίο «οφείλει να συζητήσει ευρύτερα η κοινωνία».
Οι αιτιάσεις σε βάρος προηγμένων τεχνολογιών όπως το Google Glass δεν πτοούν στο μεταξύ την Amazon η οποία είδε τη μετοχή της να καταγράφει αύξηση μεγαλύτερη του 2,5% ευθύς αμέσως μετά την ανακοίνωση «μετεγγραφής» του Parviz από τη Google.
Οι ακριβείς αρμοδιότητες του διακεκριμένου επιστήμονα στην Amazon δεν είναι ακόμη γνωστές. Εκτιμήσεις συνδέουν την εξέλιξη με την επικείμενη παραγωγή του Amazon Fire, του πρώτου smartphone της εταιρείας. Σε κάθε περίπτωση, με οδηγό το όραμα της οπτικής επικοινωνίας και με αγκάθι την παράμετρο της ιδιωτικότητας, ο Parviz υπόσχεται «ωραία πράγματα» στο νέο του πόστο.